A.F.A.M. Wetzer, 5 juni 2008
Pensmarkt 9-7
Het Gulden Rat van Avontuur
Bouwhistorie
'Het Gulden Rat van Avontuur' (1531)
Pensmarkt 7-9
|
De bewoningsgeschiedenis van dit pand is tot na het midden van de 16de eeuw bijna gelijk aan het hiervoor besproken linker buurpand Pensmarkt 11. Het moet wel op toeval berusten dat van een huis, | 294 |
|
dat ontstaan is in het reeds in de 14de eeuw opgeheven Broodhuis, er in 1512/'13 sprake is van Dries 'die Becker' en in 1573 van Hendrik de pasteibakker. De hertogcijns voor dit pand is gelijk aan die van Pensmarkt 11. De cijns over de keldermond 'int rat', die Gerard vanden Grave, de bezitter van Pensmarkt 11 en 7/9 moet betalen, staat in het cijnsboek van 1573 vermeld bij het pand dat vermoedelijk op de hoek van de Pensmarkt (nummer 19) ligt. Hoewel de reden van deze administratieve notatie niet geheel duidelijk is, geeft het de verbondenheid van de verschillende huizen in dit bouwblok aan. De kelder van Pensmarkt 7/9 staat nu (nog) in verbinding met die van het linker buurpand nummer 11. Het is niet duidelijk of de heffing in 1553 voor twee schouwen voor beide panden afzonderlijk geldt. Aangezien het pand in het eind van de 18de eeuw op de kelder na geheel vernieuwd is, kunnen we niet meer nagaan waar de stookplaatsen zich bevonden. Voor een reconstructie van de opbouw van het huis zijn we aangewezen op het schilderij ven het Schermersoproer. Dit laat een huis zien bestaande uit vier bouwlagen met zolder en vermoedelijk een houten gevel. De lage onderpui met luifel doet vermoeden dat er hier sprake is van een hoge begane grond met een insteek. Op de verdiepingen bevinden zich twee kruisvensters. In de uitkragende top, die versierd is met een windveer met een driepas, zit een kleine opening. | 295 |
Literatuur
BP R 1280; BP R 1315 f 20-22v; CB 1520 98v; CB 1573 f 100v; M 1480; P 1569; vSvY III, 528-530; Z 1502/'3.
A. van Drunen, Kelder
|
Kelder eind 16e eeuw zeker aanwezig. |
Verkennend onderzoek publieksfuncties kelders aan Markt en Pensmarkt
Mosmans
Blok op de Markt
|
1480. Vorst. "'t Gulden Rat van Avontuere" vóór 1672; later "De drie Tambours". | 75 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Artikelen
| 1984 |
Henny MolhuysenOe gotte kčk daor. Voetballer op de PensmarktBrabants Dagblad donderdag 11 november 1984 (foto) |
Adresboeken
Pensmarkt 9
Pensmarkt B 3 (????)
| 1865 | A.J. Kaanders (mr. kleedermaker en winkelier) - J. van Mulbregt (vleeschhouwer) |
| 1875 | A.J. Kaanders (mr. kleermaker) - J. van Mulbregt (vleeschhouwer) |
Pensmarkt B 3 (1880)
Pensmarkt 9 (1909)
| 1910 | J.W.M. Vorst (coiffeur) |
Pensmarkt 7
Pensmarkt B 3a (????)
| 1908 | J.W.M. Vorst (coiffeur) |
Pensmarkt 7 (1909)
| 1910 | J.W.M. Vorst (coiffeur) |
| 1928 | J.A. van Ewijk |
| 1943 | P.H.C. v.d. Bosch (sigarenwinkelier) |
/pensmarkt 9-7.jpg "De Voetballer (1947)")
Bossche Encyclopedie |